Θέατρο σκιών

Το θέατρο σκιών κατάγεται από τα αρχαία ελευσινιακά μυστήρια. Τη συνέχειά του τη βρίσκουμε σε χώρες της Ανατολής από τότε που ο Μέγας Αλέξανδρος άπλωσε εκεί τον ελληνισμό. Ο Μέγας Αλέξανδρος είναι μία από τις αγαπημένες μορφές του θεάτρου σκιών.

Ο Καραγκιόζης είναι η συνέχεια της κωμωδίας του Αριστοφάνη. Η μορφή που εκπροσωπεί την κωμική υπερβολή, τη φτωχή και αδύναμη μάζα, όπως σε κάθε αριστοφάνεια κωμωδία. Όποια και αν ήταν η υπόθεση του έργου, υπήρχε πάντα ένα πρόσωπο δούλου που ανάδινε όλη τη σπίθα της σάτιρας.

Ο Καραγκιόζης ταξίδεψε στην Ανατολή και έζησε εκεί για αιώνες. Ξαναγύρισε στην Ελλάδα πριν από 150 χρόνια κι έγινε μια αγαπημένη ψυχαγωγία για μικρούς και μεγάλους.

Μια ολόκληρη εποχή που η καθαρευουσιάνικη σχολή παραμόρφωνε τη γλώσσα, ο Καραγκιόζης ήταν το μοναδικό θέατρο όπου εκφραζόταν η γνήσια δημοτική γλώσσα. Δεν υπήρχε χωριό στην επαρχία ή συνοικία στις πόλεις χωρίς τον επίσημο επαγγελματία καραγκιοζοπαίκτη, χώρια οι ερασιτέχνες.

Ο καραγκιοζοπαίκτης Μίμαρος έφτιαξε τη φιγούρα του μπαρμπα-Γιώργου αντιγράφοντας έναν Ξηρομερίτη από την Κατούνα. Η φιγούρα όμως δεν είχε μόνο τοπικό ενδιαφέρον. 

Ο τεράστιος τσέλιγκας με τη φουστανέλα, τα τσαρούχια και την γκλίτσα είναι ο γνήσιος Έλληνας, που ο δωρικός του χαρακτήρας έμεινε αδιάφθορος μέσα στο πέρασμα των αιώνων. Ένας τύπος δυνατός, ηθικός και αγαθός, που δεν έφυγε ποτέ από το βουνίσιο περιβάλλον ούτε γνώρισε άλλον πολιτισμό, αλλά ούτε και δουλεία. Ο μπαρμπα-Γιώργος εμφανίζεται σαν από μηχανής θεός και δέρνει τον Δερβέναγα, που μέχρι τότε έδερνε ατιμώρητα κι αυτό ενθουσίαζε τους θεατές.

Το θέατρο σκιών πλουτίστηκε με φιγούρες από την Ελληνική Επανάσταση. Ο Κατσαντώνης, ο Διάκος, ο Γέρος του Μοριά κι άλλοι επώνυμοι κι ανώνυμοι καπεταναίοι περνάνε στο πανί και γίνονται ήρωες ακόμα μια φορά.

Ένας από τους πιο γνωστούς καραγκιοζοπαίκτες ήταν ο εικονιζόμενος στη φωτογραφία. Σχεδίαζε από μικρός φιγούρες και μετά τις ξανασχεδίαζε, γιατί του τις έσκιζαν οι μεγάλοι, που δεν θεωρούσαν σοβαρή αυτή του την ασχολία. Έμαθε την τέχνη κοντά σε μεγάλους καραγκιοζοπαίκτες κι έγινε ένας από τους μεγαλύτερους του καιρού του.

Το αρθράκι τελειώνει εδώ κάπως απότομα. Στα Μπαλόνια συνεχιζόταν με μία σπαζοκεφαλιά που η λύση της ήταν το όνομα του Χαρίδημου.

Οι σελίδες που δημοσιεύτηκε

ΚΛΙΚ