Ποιος είναι ο Μιχαήλ Χουρμούζης;

Υπήρξε αγωνιστής στην Επανάσταση του '21,
συγγραφέας, κωμωδιογράφος, αρθρογράφος,
βουλευτής της αντιπολίτευσης επί Όθωνα,
έμεινε ξεχασμένος για έναν ολόκληρο αιώνα,
για να γνωρίσει αναπάντεχη και δίκαιη επιτυχία
στις αθηναϊκές σκηνές.

Ένας ανώτερος κρατικός υπάλληλος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να παίρνει μεγαλύτερο μισθό, γιατί, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, η εβδομάδα έχει οχτώ εργάσιμες μέρες και ο μήνας τριάντα τέσσερις. Παίρνει μολύβι και χαρτί και συντάσσει την αίτησή του προς το Ελληνικό Δημόσιο ζητώντας και τα αναδρομικά.

Ένας κρατικός λειτουργός, που δεν έχει δει ποτέ στη ζωή του καράβι, παίρνει εντολή να φτιάξει τα σχέδια για τα καινούργια καράβια του ναύσταθμου. Ρωτάει έναν καραβοκύρη τι υλικά χρειάζονται, απορεί που δεν χρησιμοποιούνται ασβέστης και κεραμίδια και σχεδιάζει να φτιάξει ένα ωραίο μέρος για περίπατο πάνω στο καράβι, όπου μάλιστα θα φυτέψει και δέντρα.

Ένας υπάλληλος παίρνει γράμμα από τον εξάδελφό του, ο οποίος του ζητά να τον διορίσει ναύαρχο στη μεγάλη λίμνη του Πειραιά, που τη λένε θάλασσα, γιατί αυτός είναι μυλωνάς και ξέρει από ανέμους.

Αυτά και άλλα πολλά συμβαίνουν στις κωμωδίες του Μιχαήλ Χουρμούζη, του ανθρώπου που καυτηρίασε τη διαφθορά της πολιτικής ζωής στα χρόνια του Όθωνα. Ο Χουρμούζης γράφει κωμωδίες για το θέατρο για τον ίδιο λόγο που πήρε μέρος, έφηβος ακόμα, στην Επανάσταση του '21. Για να απαλλαγεί ο τόπος από τους ξένους.

Όταν έφυγαν οι Τούρκοι, ήρθαν οι Βαυαροί. Η κυβέρνηση του Όθωνα κυνηγάει σαν ληστές του αγωνιστές του '21. Η Ελλάδα βρίσκεται στο έλεος των επιτήδειων. Ο Χουρμούζης αφήνει το καριοφίλι και πιάνει την πένα. 

Το 1835 τυπώνει τον «Τυχοδιώκτη», μια ανελέητη σάτιρα και ταυτόχρονα ένα κατηγορώ κατά της διαφθοράς των Βαυαρών. Ένα χρόνο μετά τυπώνει τον «Υπάλληλο», όπου χτυπάει τη γραφειοκρατία και την ξενοδουλεία των Ελλήνων.

Η ίδια ανάγκη, να βοηθήσει τον τόπο του, τον οδηγεί να πάρει μέρος στους πολιτικούς αγώνες. Εκλέγεται δύο φορές βουλευτής, βέβαια με την αντιπολίτευση. Τον Σεπτέμβριο του 1853 εκφωνεί στη Βουλή έναν ιστορικό λόγο στον οποίο αναφέρει με άλλη γλώσσα όσα έχει διακωμωδήσει στα θεατρικά του.

Το 1856 αναγκάζεται να φύγει από την Ελλάδα. Δεν σταματάει το συγγραφικό του έργο. Ανάμεσα στ' άλλα δημοσιεύει μια διασκευή στη δημοτική του Πλούτου του Αριστοφάνη. Το έργο αυτό στάθηκε η αφορμή να ξαναβγεί στο φως ο Χουρμούζης, που για έναν αιώνα απόμεινε λησμονημένος. 

Τον δρόμο άνοιξε ο Κάρολος Κουν, που το πρωτανέβασε με τον ερασιτεχνικό θίασο του Κολεγίου Αθηνών και αργότερα με το Θέατρο Τέχνης. Αφού αρκετοί θίασοι έπαιξαν έργα του Χουρμούζη, επιτέλους, το 1977 ανεβαίνει στη δύσκολη σκηνή του Εθνικού ο «Υπάλληλος».

Οι σελίδες που  δημοσιεύτηκε

ΚΛΙΚ